Van half mei tot half oktober heeft Valeska Oudhof in het kader van haar master opleiding aan de WUR (MSc Environmental Sciences) voor het Nationale Parken Bureau een verkenning uitgevoerd naar de  Visitor Centers in Nederlandse Nationale Parken. 
De verkenning  richtte zich op het in kaart brengen van de huidige en potentieel nieuwe functies in bezoekerscentra in Nederlandse Nationale Parken. Hierin zijn de perspectieven van terreinbeheerders Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en het NP Biesbosch/NL Delta betrokken. Het onderzoek verkent ook de financiële situatie en de mogelijkheden in de toekomst voor een meer structurele financiering. Hiervoor zijn een aantal buitenlandse voorbeelden geanalyseerd om ook een Europese context te verlenen. Het onderzoek levert een aantal kwaliteitscriteria en aanbevelingen op die bij de verdere uitwerking van de standaard en leidraad voor Nationale Parken gebruikt kunnen worden. 

De gevonden kwaliteitscriteria zijn onderverdeeld naar de basisvoorzieningen, die nu ook al in de meeste bezoekerscentra te vinden zijn ( informatieverstrekking, winkel, horeca toiletten) en mogelijke aanvullende functies, zoals het aanbieden van unieke topbelevingen. Dit kan waar mogelijk een natuurattractie zijn waarbij de unieke elementen van een gebied benadrukt worden. Ook een exclusieve overnachting of een andere soort excursie kan bij deze topbelevingen horen. Daarnaast kan ook educatie een meer centrale rol krijgen in het visitor center. Samenwerking met de overheid stimuleert kinderen de natuur in te gaan en nieuwsgierig te zijn naar wat er buiten te beleven is. Ook de, aanwezigheid van een ranger als centraal aanspreekpunt,  een invulling van een poortfunctie naar een gebied,  of een veldlocatie voor opleidingsinstituten en onderzoeksinstellingen zijn mogelijke aanvullende functies voor een visitor center. Deze criteria kunnen als een ‘menukaart’ voorgelegd worden, waarbij elk centrum kan kijken welke elementen van een visitor center passen bij het specifieke centrum in het gebied.

Daarnaast is ook verkend hoe een meer duurzame financiering van de visitor centers bevorderd kan worden, zodat de visitor centers niet alleen neergezet kunnen worden, maar ook het functioneren van de centra op het gewenste kwaliteitsniveau op de langere termijn geborgd is. Hiervoor kunnen samenwerkingen worden aangegaan met gemeenten die bijdrage leveren (eventueel via toeristenbelasting), met ondernemers die investeren in het behoud van de regio en het centrum, en met overheden ( overheidssubsidies). Een van de uitkomsten van de Europese verkenning is dat overheidsgeld een grote rol speelt in de structurele financiering van visitor centers. Ook centra die entreegeld vragen worden aanvullend gesteund door geld vanuit de overheid via de NP organisatie, via gemeenten of het milieu ministerie in een land.

Meer informatie: m.berdsen@staatsbosbeheer.nl